مدیریت پروژه و مدیریت محصول با یکدیگر تفاوت هایی دارند که در این مقاله می خواهیم به به طور دقیق و مفصل به بررسی تفاوت های این دو حوزه بپردازیم. قبل از آن که به بررسی تفاوت های مدیریت پروژه و مدیریت محصول بپردازیم در ابتدا میخواهیم به بررسی شباهت های بین این دو حوزه کاری بپردازیم.
شباهت های مدیریت پروژه و مدیریت محصول
ابتدا با شباهت های مدیریت پروه و مدیریت محصول آشنا خواهیم شد. در ادامه با ما همراه باشید تا به تفصیل در مورد شباهت های این دو باهم صحبت کنیم.
مدیریت زمان و برخورداری از مهارت های لازم
در هر دو کار، مدیریت زمان و برخورداری از مهارت های لازم برای مدیریت کار تیمی و برقراری ارتباط خوب و سازنده با آن ها یک امر مهم و حیاتی است و حرف اول را میزند.
اولویت بندی و جمع آوری اطلاعات لازم
در هر دو کار، نیاز به اولویت بندی و جمع آوری اطلاعات لازم یک عمل مهم و حیاتی برای پیشبرد کار است. به طور مثال، یک مدیر محصول تا زمانی که با نیازهای جامعه و نوع نیاز مشتریان خود به یک محصول خاص آشنا نباشد و نتواند مهم ترین نیازهای مشتریان خود را اولویت بندی کند، هرگز نمی تواند در کار خود موفق شود. در مورد مدیریت پروژه نیز به همین نحو است؛ تا زمانی که مدیر پروژه، اولویت بندی در در انجام پروژه و همچنین جمع آوری اطلاعات لازم و مورد نیاز برای پروژه را نادیده بگیرد، هرگز نخواهد توانست در کار خود موفق شود، دچار اتلاف وقت در پروژه میشود که در نهایت منجر به شکست پروژه میشود.
مدیریت هزینه و مدیریت ریسک
در هر دو حوزه کاری هم مدیریت هزینه وجود دارد و هم مدیریت ریسک. مدیریت محصول وظیفه دارد که مطابق با نیازهای روز جلو برود تا دچار ضرر نشود و ریسک های موجود در ارائه یک محصول جدید را بتواند مدیریت کند. همچنین در مورد مدیریت پروژه نیز همین گونه است. مدیر یک پروژه بسته به نوع پروژه باید بتواند هزینه های لازم برای انجام یک پروژه خاص را مدیریت کند و به خوبی بتواند با ریسک های موجود در یک پروژه کاری برخورد کند.
تفاوت های مدیریت پروژه و مدیریت محصول
چهار مورد از تفاوت های اصلی مدیریت پروژه و مدیریت محصول در زیر آمده است. در ادامه با ما همراه باشید تا به این موارد بپردازیم.
محصولات چرخه مصرف دارند
در مدیریت محصول، یک محصول می تواند شامل محصولات فیزیکی مثل رایانه و یا محصولات غیر فیزیکی مثل نرم افزار و یا سایر سرویس ها و خدمات باشد. محصولات معمولا چرخه عمر دارند و زمان آن که فرا برسد، محصول مورد نظر دیگر کارایی خود را از دست خواهد داد. به طور مثال اگر به شما بگویند که از بین رایانه های نسل اول و لپ تاپ های نسل جدید یکی را انتخاب کنید. شما به طور 100 درصدی، لپ تاپ نسل جدید را انتخاب خواهید کرد. بنابراین مدیر محصول موظف است که مطابق با نیازهای روز جامعه و مشتریانش محصول ارائه دهد. زیرا در غیر این صورت می تواند با ضرر مواجه شود.
پروژه چرخه مصرف ندارد
اما در مدیریت پروژه قضیه کمی متفاوت تر است؛ زیرا پروژه مانند محصول نیست که دارای چرخه عمر و طول مصرف باشد؛ پروژه در یک بازه زمانی آغاز میشود و در یک بازه زمانی مشخص نیز به پایان میرسد. پروژه یک کار موقتی است؛ در حالی که در مورد محصول این گونه نیست و یک مشتری همیشه به یکسری محصولات خاص مطابق روز نیازمند است.
نوع مدیریت تفاوت مدیریت پروژه و مدیریت محصول
برخلاف مدیریت پروژه، نقش مدیر محصول همانند مدیر عامل یک شرکت بیشتر از نوع مدیریت استراتژیک است تا مدیریت تاکتیکی و این در حالی است که مدیر پروژه برای به سرانجام رساندن یک پروژه و حدالامکان کوتاه تر کردن زمان انجام پروژه خود باید تاکتیک های مختلفی را به کار بندد. بنابراین مدیریت محصول نسبت به مدیریت پروژه نیاز به انجام کارهای فنی کم تری دارد و یک مدیر محصول خوب لزوما یک پروژه خوب نمی تواند باشد.
مدیریت محدوده تفاوت مدیریت پروژه و مدیریت محصول
مدیریت محدوده مختص به مدیریت پروژه است که در آن مدیر پروژه وظیفه دارد بر اساس محدوده زمانی که برای انجام پروژه تعریف شده، از منابع موجود برای انجام پروژه بهترین استفاده را ببرد. در واقع میتوان گفت که سخت ترین قسمت کار مدیر پروژه همین قسمت کار است. این در حالی است که در مدیریت محصول چنین قسمتی وجود ندارد و چیزی به نام مدیریت محدوده مصول در این حوزه کاری چیزی تعریف نشده و فاقد معنی است.
راهکار برای مدیریت بهتر محدوده
برای مدیریت بهتر محدوده زمانی پروژه، اولویت بندی، مدیریت ریسک و هم چنین مدیریت هزینه بهتر پروژه به تناسب نوع پروژه ای که در دست دارید می توانید از دو نرم افزار مهم و کاربردی یعنی نرم افزار مدیریت پروژه و نرم افزار مدیریت پروژه ساختمانی استفاده نمایید.
سخن آخر
در این مقاله به تفاوت های مهم بین دو حوزه کاری مدیریت پروژه و مدیریت محصول و هم چنین شباهت و هم پوشانی که با یکدیگر دارند آشنا شدید. در هر دو حوزه کاری مدیریت زمان، اولویت بندی، مدیریت هزینه، مدیریت ریسک و برخورداری از یک سری مهارت ها لازم است. اما این دو حوزه کاری تفاوت هایی نیز با هم دارند و تفاوت های میان این دو حوزه کاری این است که مدیریت پروژه نسبت به مدیریت محصول که لازمه مدیریت استراتژیک است. بیشتر نیازمند تاکتیک هایی است که مدیر پروژه باید در طول پروژه و برای مدیریت بهتر پروژه آن ها را به کار ببرد.
پروژه محدوده زمانی دارد و در یک زمان آغاز میشود و در یک بازه زمانی نیز بر اساس برنامه زمانبندی، پروژه به پایان میرسد. در حالی که در مورد محصول این طور نیست و زمان آغاز و پایانی را نمی توان برای آن متصور شد. زیرا مشتریان همیشه به یک سری محصولات خاص از قبیل رایانه، نرم افزار و… نیاز دارند. محصولات چرخه عمر دارند و زمان آن که فرابرسد محصولات قابل استفاده میشوند. اما در مورد پروژه این طور نیست.