با انواع روش های مدیریت پروژه آشنا شوید…

اکثر مدیران پروژه حرفه ای برای موفقیت بیشتر در پروژه هایشان، به جای استفاده از یک روش، ترکیبی از چند روش مدیریت پروژه را به کار می بندند. در  این مقاله نیز می خواهیم به بررسی انواع روش های مدیریت پروژه بپردازیم تا با آموختن و به کارگیری این متدها، موفقیت بیشتری را بتوانید در انجام پروژه های خود کسب نمایید.

چرا به برنامه و روش های مدیریت پروژه نیاز داریم؟

برای موفقیت در یک پروژه یکی از لازمه‌ها انتخاب روش درست مدیریت می‌باشد، چرا که نحوه کار ما و به دست آمدن موفقیت تا حد زیادی به روش مدیریتی که ما انتخاب می‌کنیم بستگی دارد. روش های مدیریتی می‌توانند ساختارهای پروژه را برای ما فراهم کنند تا ما را به سمت موفقیت در یک پروژه هدایت نمایند.

نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که روش ها برای کسب و کارها و یا صنایع مختلف متفاوت می‌باشد. شما نمیتوانید برای مدیریت همه پروژه ها از یک برنامه استفاده کنید. شما باید به عنوان یک مدیر با انتخاب بهترین روش مدیریت پروژه در راستای موفقیت پروژه گام بردارید. مدیریت پروژه انواع مختلفی دارد که ما در ادامه  به بررسی انواع روش های مدیریت پروژه خواهیم پرداخت.

 انواع روش های مدیریت پروژه

انواع روش های مدیریت پروژه، مکانیزم متفاوتی از یکدیگر دارند و یک مدل متفاوت از نحوه مدیریت پروژه را به ما نشان می دهند. اما با وجود تفاوت مکانیزمی که میان آن ها وجود دارد می توان گفت که بسته به نوع پروژه ای که در دست داریم می توانیم ترکیبی از انواع روش های مدیریت پروژه را به کار ببندیم تا پروژه خود را با کیفیت بهتری بتوانیم تحویل دهیم.

1- روش اجایل

روش چابک که از آن به عنوان اجایل نیز یاد می‌شود، یکی از ارزشمندترین انواع روش های مدیریت پروژه است.

شاید تا به حال، نام آن به گوشتان نخورده باشد و نام آن کمی برایتان عجیب و غریب باشد؛ اما می توان آن را در لیست انواع روش های مدیریت پروژه قرار دارد.

اجایل، یک روش برای مدیریت پروژه است که پروژه های شما را به بخش های کوچکتر تقسیم می کند. همچنین به روند انجام پروژه شما می تواند سرعت بیشتری ببخشد. در این روش مدیریت پروژه، هر فرد بخشی از کار را بر عهده دارد تا پروژه سریع تر انجام شده و سریع تر به دست مشتری برسد.

معمولاً در پروژه‌هایی که افزایشی و تکراری می‌باشند این روش یک روش مناسب به حساب می‌آید. چابک نوعی فرآیند می‌باشد که در آن راه حل‌ها و خواسته‌ها از طریق تلاش مشترک همه تیم وهمزمان انجام شده و همچنین مشتریان کامل می‌شود.

این روش در ابتدا به منظور توسعه نرم‌افزارها به وجود آمد و به عنوان یک پاسخ به نارسایی‌های روش آبشاری مورد استفاده قرار می‌گرفت که فرآیندهای آن طبق خواسته‌های جنبش رقابتی صنعت نرم افزاری نبود.

این مدل برخلاف مدل آبشاری از سرعت زیادی برخوردار می‌باشد.به شکل کلی می‌توانیم بگوییم که این روش یک نوع رفتار راهنما می‌باشد. در این روش تیم‌های متعددی وجود دارند که به شکل همزمان هر کدام بخش‌های مختلفی از یک پروژه را به نحو احسنت مدیریت می‌کنند.

مزایای روی اجایل

یکی از مزایای این روش این است که در آن تمامی فرآیندهای غیر قابل پیش بینی بررسی می شود. از انعطاف پذیری و سازگاری بالایی برخوردار است و برای انجام پروژه های پیچیده بسیار کارا موثر است.

یکی دیگر از مزایای این روش ، رضایت مشتری به خاطر تحویل گرفتن سریع و سر موعد پروژه است.

استفاده از این روش ارزش‌های زیادی برای کاربران دارد که از مهمترین  آنها می‌توان به اولویت افراد و تعاملات نسبت به فرآیند، ابزار کار بر روی مستندات جامع، همکاری مشتری برای مذاکره در قرارداد نهایی و پاسخ دادن به تغییرات در پیروی از برنامه همگی از ارزش‌های روش چابک می‌باشند.

2-اسکرام

یکی از روش های مدیریت پروژه است. اگر برای انجام پروژه خود به یک تیم کوچک زیر 7نفر احتیاج دارید، اسکرام بهترین روش است.

در این روش، کار به چند بازه زمانی، بازه زمانی دو هفته ای و بازه زمانی روزانه تقسیم میشود. که در بازه زمانی روزانه، تیم موظف است تا گزارشی از روند پیشرفت پروژه ارائه دهد. این بازه زمانی، تا موقع رسیدن به سرانجام نهایی پروژه ادامه دارد.

بعد از اتمام هر بازه زمانی و بدون حضور ذی نفعان پروژه، کار تیم مورد ارزیابی قرار می گیرد تا اطمینان حاصل شود که مسیر درستی در انجام پروژه، پیش گرفته شده است.

اسکرام بر مبنای ۵ اصل و یا ارزش تشکیل شده است. پنج اصل شجاعت، تمرکز، ذهنیت باز، احترام و تعهد باعث شده است که این روش به یک روش بسیار محبوب در بین کاربران تبدیل شود.

هدف این روش توسعه حفظ محصولات پیچیده و ارائه محصولات خوب، پیشرفت مداوم و مسئولیت پذیر می‌باشد. یکی ازویژگی‌های بارز این روش که آن را از سایر روش‌ها متمایز می‌کند نحوه عملکرد بی‌نقص آن با استفاده از رویدادها ابزارهای خاص و نقش‌ها می‌باشد.

می‌توانیم اسکرام را یک شکل و یا یک ورژن محبوب چابک بدانیم. همان گونه که اشاره کردیم نقش‌ها یک عامل بسیار مهم در موفقیت و محبوبیت اسکرام می‌باشند. معمولاً سه نوع نقش در اسکرام موجود می‌باشد این سه نقش شامل تیم توسعه، اسکرام مستر و صاحب محصول میباشد.

3- روش های مدیریت پروژه کانبان(Kanban)

این روش هم مانند دو روش ذکر شده در بالا، به تحویل سر موعد و سریع پروژه با کمک و همکاری تیمی تاکید دارد.

کانبان یکی دیگر از انواع روش‌های مدیریت پروژه می‌باشد. در سال ۱۹۴۰ از این روش در خط تولید کارخانه تویوتا استفاده شد. این روش یک روش بصری می‌باشد که هدف اصلی آن ارائه نتایج با کیفیت بالا با ترسیم کردن تصویری از فرایند گردش کار می‌باشد تا به این وسیله بتواند فیلترها را در همان مراحل اولیه شناسایی نماید. این روش بر خلاف روش اسکرام که بر زمان تمرکز دارد بیشتر تمرکز خود را بر روی سازماندهی می‌گذارد.

با این که هیچ قواعد مشخصی برای روش کانبان وجود ندارد و انعطاف پذیری بالاتری دارد، اما اساس این کار بر اساس سه اصل do, done, To doing  است. یعنی کارهایی که باید انجام شوند، کارهایی که در حال انجام است و  کارهایی که انجام آن به پایان رسیده و پروژه اتمام یافته است.

از این روش هم مانند دو روش ذکر شده، برای انجام پروژه هایی استفاده می شود که نیاز به  تعداد افراد کم تر  باشد، و همچنین رویکرد پروژه، روندی انعطاف پذیر داشته باشد.

دارای ویژگی های منحصر به فردی می باشد که از مهمترین آنها میتوان به محدود کردن کار در حال انجام، مدیریت جریان، رشد و تکامل مشارکتی و به تصویر کشیدن مراحل برای درک بهتر اشاره کرد.

4- روش واتر فال(Waterfall)

روش واتر فال و یا آبشاری نیز یکی از روش های انجام پروژه البته به سبک قدیمی و سنتی است. نوع روش آن، مانند جریان پی در پی آبشار است که از بالا به سمت پایین جریان پیدا میکند. در این روش، هر مرحله پیش نیازی برای رسیدن به مرحله بعد است و در صورت به پایان نرساندن مرحله پیشین نمی توان به مرحله بعدی رفت.

مدل یا روش آبشاری طراحی خطی و متوالی می‌باشد که در آن پیشرفت در یک جهت به  پایین در جریان می‌باشد. به همین دلیل از آن به عنوان برنامه و یا روش آبشاری یاد می‌شود.

یک روش کاملا انعطاف ناپذیر است است که در آن نمی توان به عقب برگشت و تغییراتی را در مراحل قبلی انجام پروژه اعمال کرد.

این روش برای اولین بار در سال ۱۹۷۰ توسط شخصی به نام وینستون دبلیو رویس نوشته و معرفی شد. در این روش شما می‌توانید تنها زمانی وارد مرحله جدید شوید که مرحله یا فاز قبلی را تمام و تکمیل کرده باشید.

استفاده از این روش، برای انجام پروژه هایی مناسب تر است که نیازمند انجام مراحل به طور دقیق و در زمان بندی مشخص شده هستند و احتمال اعمال تغییرات در آن کم است.

5- روش های مدیریت پروژه Lean

روش مدیریت پروژه Lean و یا همان روش مدیریت پروژه ناب، بر ارزش دادن بیشتر به مشتری با استفاده از حداقل منابع و اتلاف زمان کم تر تاکید دارد.

این روش مدیریت پروژه، برای هر کسب و کار و پروژه ای که علاقه مند به افزایش بهره وری در پروژه های کاری و مدیریت زمان و منابع بهتر است می تواند مفید و کاربردی باشد.

6- روش مدیریتی Six Sigma

این روش مدیریت پروژه به شما کمک خواهد کرد تا تعداد خطاهای موجود در پروژه خود را کاهش دهید. با شناسایی و حذف موارد غیر کاربردی و غیر ضروری، روند انجام پروژه خود را در کوتاه ترین زمان و با بالاترین کیفیت پیش ببرید.

از این روش بیشتر در پروژه های مدیریت کیفیت و سایر پروژه های آماری که سروکار بیشتری با عدد و رقم دارند، استفاده می شود.

7- روش PMI/PMBOK

PMI ، بیشتر از آن که بتوان آن را در دسته روش های مدیریت پروژه قرار داد، یک راهنما است. مجموعه ای از استانداردها و ضوابط را برای انجام بهتر پروژه مشخص می کند.

PMBOK نیز مجموعه ای از دستورالعمل های مربوط به دانش مدیریت پروژه را شامل میشود. این دو راهنما و دستورالعمل به شما کمک خواهد کرد تا انواع متدهای انجام پروژه ای را که می خواهید به کار بگیرید. با استفاده از مجموعه استانداردهای مشخص شده بسنجید و سپس روش مد نظر خود برای مدیریت پروژه را به کار بگیرید.

نتیجه گیری

مدیریت پروژه، یکی از مهم ترین بخش های هر پروژه و یا کسب و کار است و وجود فردی به عنوان مدیر پروژه، برای پیشبرد اهداف هر سازمان و یا پروژه می تواند بسیار مهم و ضروری باشد.

در این مقاله با انواع روش های مدیریت پروژه آشنا شدید. شما می توانید به تناسب نوع پروژه ای که در دست دارید، از یکی یا چند روش برای پیشبرد بهتر پروژه های خود استفاده کنید.

همچنین علاوه بر استفاده از این متدها برای به نتیجه رسیدن پروژه، به شما پیشنهاد می کنم که در حین انجام پروژه کاری تان و به تناسب نوع پروژه خود، از دو نرم افزار مدیریت پروژه و یا نرم افزار مدیریت پروژه ساختمانی استفاده کنید تا روند پیشرفت و موفقیت پروژه خود را با استفاده از داده های آماری دقیق و نرم افزاری بهتر پیش ببرید.